“Tuan, bila perlu bayar cukai?”
Itu adalah soalan biasa yang akan ditanya kepada mana-mana agensi atau penyedia servis akaun dan cukai.
Membayar cukai adalah satu tanggungjawab penting bagi setiap individu dan syarikat di Malaysia.
Namun, ramai yang tertanya-tanya, bilakah sebenarnya waktu yang tepat untuk membayar cukai, terutamanya cukai pendapatan individu?
Artikel ini akan memberi fokus kepada masa yang tepat untuk membayar cukai pendapatan individu serta cukai-cukai lain yang dikenakan kepada individu di Malaysia.
Kami juga akan membincangkan tarikh penting dan bagaimana mengelakkan denda kerana pembayaran yang lewat.
.
1. Bila Perlu Bayar Cukai atau Pemfailan Cukai Pendapatan Perlu Dibuat?
.
Setiap individu yang layak membayar cukai pendapatan di Malaysia perlu memfailkan cukai mereka setiap tahun.
Tempoh pemfailan cukai biasanya dibuka oleh Lembaga Hasil Dalam Negeri (LHDN) pada 1 Mac setiap tahun dan pemfailan ini perlu diselesaikan sebelum atau pada 30 April bagi individu yang tidak mempunyai perniagaan.
Bagi mereka yang menjalankan perniagaan, tarikh akhir pemfailan cukai adalah 30 Jun.
Dalam tempoh ini, individu yang memperoleh pendapatan layak dikenakan cukai perlu mengisytiharkan pendapatan mereka dan menuntut pelepasan yang sesuai untuk mengurangkan jumlah cukai yang perlu dibayar.
Jika cukai yang perlu dibayar lebih tinggi daripada potongan cukai yang telah dibuat sepanjang tahun, individu tersebut perlu membayar baki cukai pada atau sebelum tarikh akhir pemfailan.
.
Contoh Bila Perlu Bayar Cukai:
.
Nadia bekerja di sektor swasta dan memperoleh gaji tahunan sebanyak RM50,000.
Pada bulan Mac, dia menerima notifikasi daripada LHDN untuk memfailkan cukai pendapatannya.
Nadia perlu memfailkan cukainya sebelum atau pada 30 April untuk mengelakkan denda kerana lewat pemfailan.
.
2. Bayaran Cukai Secara Ansuran (Potongan PCB)
.
Bagi pekerja yang berpendapatan tetap, majikan biasanya akan membuat Potongan Cukai Berjadual (PCB) setiap bulan.
PCB ialah satu sistem di mana sebahagian daripada gaji bulanan pekerja dipotong dan diserahkan terus kepada LHDN sebagai bayaran cukai.
Sistem ini membantu mengurangkan beban pembayaran cukai pada akhir tahun kerana cukai telah dibayar secara ansuran sepanjang tahun.
Namun, walaupun PCB telah dibayar, setiap individu masih perlu memfailkan cukai pendapatan pada akhir tahun untuk memastikan cukai yang dibayar mencukupi atau untuk mendapatkan bayaran balik jika terdapat lebihan bayaran.
Contoh:
Adam, seorang jurutera, mempunyai gaji bulanan sebanyak RM6,000. Majikannya memotong RM250 setiap bulan sebagai PCB.
Pada akhir tahun, Adam mendapati bahawa jumlah cukai yang perlu dibayar adalah RM2,800, tetapi jumlah PCB yang telah dipotong sepanjang tahun adalah RM3,000.
Oleh itu, Adam layak untuk mendapatkan bayaran balik sebanyak RM200 daripada LHDN.
.
3. Bila Perlu Bayar Cukai Lain?
.
Selain daripada cukai pendapatan, terdapat cukai-cukai lain yang dikenakan kepada individu di Malaysia.
Setiap cukai mempunyai tarikh akhir yang berbeza, dan penting untuk anda mengetahui bila cukai ini perlu dibayar supaya anda boleh mengelakkan denda atau penalti.
a) Cukai Keuntungan Harta Tanah (CKHT)
Cukai Keuntungan Harta Tanah (CKHT) dikenakan apabila seseorang menjual hartanah seperti rumah atau tanah dan memperoleh keuntungan daripada penjualan tersebut.
Bayaran cukai ini perlu dibuat dalam tempoh 60 hari selepas penjualan harta dilakukan. CKHT adalah satu cukai yang bertujuan mengawal spekulasi hartanah, dan kadar cukai dikenakan berdasarkan tempoh pemilikan harta tersebut sebelum ia dijual.
.
Contoh: Laila menjual sebuah rumah yang dibelinya lima tahun lalu dengan keuntungan RM100,000. Selepas penjualan, Laila perlu membayar CKHT dalam tempoh 60 hari untuk mengelakkan sebarang denda.
.
b) Cukai Jualan dan Perkhidmatan (SST)
Cukai Jualan dan Perkhidmatan (SST) dikenakan kepada perniagaan yang menyediakan barangan atau perkhidmatan kepada pengguna.
Walaupun cukai ini tidak dibayar terus oleh pengguna, ia dimasukkan ke dalam harga barangan atau perkhidmatan yang dijual.
Perniagaan yang berdaftar di bawah SST perlu mengutip cukai daripada pengguna dan menyerahkan bayaran kepada kerajaan setiap dua bulan.
Walaupun pengguna individu tidak bertanggungjawab untuk menyerahkan bayaran SST, penting untuk difahami bahawa cukai ini mempengaruhi harga barangan yang anda beli.
.
c) Duti Setem
.
Duti setem dikenakan apabila seseorang membeli hartanah atau memindahkan hak milik harta.
Bayaran duti setem perlu dilakukan sebelum dokumen transaksi hartanah dapat disahkan oleh pihak berkuasa.
Biasanya, bayaran duti setem perlu dibuat dalam tempoh 30 hari selepas dokumen jual beli atau perjanjian disiapkan.
.
Contoh: Aminah membeli sebuah rumah baharu dan menandatangani perjanjian jual beli pada 1 Jun.
Dia perlu membayar duti setem untuk mengesahkan dokumen tersebut dalam tempoh 30 hari, iaitu sebelum 1 Julai, bagi mengelakkan sebarang masalah.
.
Baca Juga: Jenis-Jenis Cukai di Malaysia
.
4. Apa yang Berlaku Jika Lewat Membayar Cukai?
.
Kegagalan memfailkan atau membayar cukai pada tarikh akhir yang ditetapkan boleh menyebabkan individu dikenakan denda oleh LHDN.
Jumlah denda berbeza bergantung kepada jenis cukai dan tempoh kelewatan, tetapi biasanya ia berkisar antara 10% hingga 45% daripada jumlah cukai yang terhutang.
Sebagai contoh, jika anda lewat memfailkan cukai pendapatan dan masih mempunyai baki cukai yang perlu dibayar, anda mungkin dikenakan denda sebanyak 10% ke atas jumlah yang belum dibayar.
Jika kelewatan berlanjutan, kadar denda boleh meningkat.
Oleh itu, penting untuk memastikan anda memfailkan cukai dan membuat bayaran sebelum tarikh akhir yang ditetapkan.
.
5. Bila Perlu Bayar Cukai Bagi Mengelakkan Denda dan Penalti?
.
Untuk mengelakkan denda dan penalti, pastikan anda mengetahui semua tarikh akhir yang berkaitan dengan cukai anda. Berikut adalah beberapa tips yang boleh membantu:
- Tandakan Tarikh Akhir: Simpan catatan atau peringatan tentang tarikh akhir pemfailan cukai dan bayaran cukai lain seperti CKHT dan duti setem.
- Gunakan PCB dengan Betul: Jika anda bekerja, pastikan majikan anda membuat potongan PCB yang mencukupi sepanjang tahun untuk mengurangkan beban bayaran cukai di akhir tahun.
- Gunakan e-Filing: Sistem e-Filing yang disediakan oleh LHDN membolehkan anda memfailkan cukai pendapatan secara dalam talian dengan mudah. Anda juga boleh menyemak jumlah PCB yang telah dibayar dan menuntut pelepasan cukai dengan lebih mudah.
.
Kesimpulan
.
Membayar cukai adalah satu kewajipan yang perlu dipenuhi oleh setiap individu yang layak.
Pemfailan cukai pendapatan individu perlu dilakukan setiap tahun antara 1 Mac hingga 30 April bagi mereka yang tidak menjalankan perniagaan, manakala bagi yang mempunyai perniagaan, tarikh akhirnya adalah 30 Jun.
Selain itu, cukai-cukai lain seperti Cukai Keuntungan Harta Tanah (CKHT) dan duti setem juga mempunyai tarikh akhir tertentu yang perlu dipatuhi.
Dengan memastikan anda membayar cukai sebelum tarikh akhir yang ditetapkan, anda dapat mengelakkan denda yang tidak diingini.
Lebih baik lagi, dengan perancangan kewangan yang baik dan menggunakan pelepasan cukai yang disediakan, anda boleh mengurangkan jumlah cukai yang perlu dibayar dan merancang kewangan peribadi dengan lebih bijak.
Trackbacks/Pingbacks